Która sytuacja jest Tobie bliższa?
- Masz wrażenie, że im mniej jesz, tym bardziej przybierasz na wadze. Mimo tego, że uważasz na ilości spożytego jedzenia to nie chudniesz. Wiesz doskonale co to jest efekt jo-jo. Możesz się głodzić kilka dni ale i tak nie widzisz efektów…
- Jesz to na co masz ochotę. Nie pilnujesz wielkości swoich porcji. Nie ograniczasz sobie słodyczy, przekąsek. Jesz dużo, często i nie musisz liczyć kalorii, a i tak Twoja masa ciała nie wzrasta. Często słyszysz pytania typu- gdzie Ty to wszystko mieścisz?
- Twój sposób żywienia jest bardzo nieregularny. Jesz 2 posiłki dziennie albo nie jesz przez pierwszą połowę dnia, po czym wieczorem drzwi od lodówki się nie zamykają.
Jeśli widzisz siebie w sytuacji 1- prawdopodobnie masz bardzo wolny metabolizm. Jeżeli bardziej pasuje do Ciebie punkt 2, tempo Twojego metabolizmu jest szybkie. Natomiast jeśli Twój sposób żywienia określa punkt 3- jesteś na drodze do osłabienia tempa metabolizmu, jeśli już nie został on zahamowany.
Często w tematach związanych z dietą i odchudzaniem powtarza się to tajemnicze słowo- metabolizm.
Czym jest metabolizm?
Pod terminem metabolizmu kryją się wszystkie procesy przekształcania spożytego przez pokarmu w energię. Tempo metabolizmu określa prędkość spalania kalorii przez dany organizm. Większa część kalorii wykorzystywana jest na podstawowe procesy życiowe (oddychania, trawienie, praca organów). Jest to tzw. metabolizm podstawowy BMR. Stosuje się także pomiar metabolizmu w czasie kiedy człowiek nie rusza się, nie śpi i nie jest głodny. To tzw. metabolizm spoczynkowy RMR.
Co wpływa na tempo metabolizmu?
– ilość masy beztłuszczowej (mięśnie, kości, narządy) na której pracę organizm zużywa znaczną część kalorii, a więc im większa masa beztłuszczowa tym szybszy metabolizm.
– stan zdrowia- choroby tj. niedoczynność tarczycy, zespół Cushinga osłabiają metabolizm
– czynniki genetyczne- niektóre osoby mają tendencję do szybszego metabolizmu, a inne do wolniejszego
– wiek- wraz z wiekiem maleje tempo metabolizmu, proces zwalniania rozpoczyna się ok. 30 roku życia
– dieta- długie i nieregularne przerwy między posiłkami, unikanie śniadań, restrykcyjne diety, okresowe lub długotrwałe głodówki, źle zbilansowana dieta niedostarczająca wszystkich składników odżywczych- to wszystko sprawia, że organizm przestawia się na tryb oszczędzania energią, zwalnia metabolizm w celach magazynowania zapasów
– aktywność fizyczna- regularne treningi wzmacniają masę mięśniową, a im większa masa mięśniowa, tym szybszy metabolizm
W jaki sposób można przyspieszyć metabolizm?
– popracuj nad swoją sylwetką poprzez ćwiczenia w celu zwiększenia masy mięśniowej
– ruszaj się po zjedzeniu posiłku, aby jak największą ilość spożytego pokarmu przekształcić w energię
– podziel dzienną rację pokarmową na regularne posiłki
– przerwy między posiłkami powinny być mniej więcej równe i mieścić się w przedziale 2,5-4 godzin
– koniecznie pamiętaj o zjedzeniu śniadania w ciągu 1-2 godzin po wstaniu
– dbaj o urozmaicanie swoich posiłków, organizm powinien mieć dostarczone wszystkie składniki odżywcze (białka, tłuszcze i węglowodany) w odpowiednich ilościach
– nie stosuj głodówek ani restrykcyjnych diet polegających na wyeliminowaniu określonego składnika pokarmowego z menu
Jak można się dowiedzieć jaki mamy metabolizm?
Pomiarów metabolizmu dokonuje się na specjalnych analizatorach. Wyniki pomiaru konfrontuje się z zebranym wywiadem zdrowotno-żywieniowym i na tej podstawie można dokonać indywidualnej oceny.
Oprac. Marzena Pałasz
Poradnictwo Dietetyczne Smak Zdrowia
www.dietetykkonin.pl
